Geestelijke gezondheid en luchtvervuiling

De effecten van luchtvervuiling op de lichamelijke gezondheid zijn al lang gedocumenteerd door wetenschappelijke studies. Volgens een onderzoek van de Universiteit van Chicago blijkt dat de effecten van slechte luchtkwaliteit twee jaar van de wereldwijde gemiddelde levensverwachting afsnoepen¹. Nu beginnen onderzoeken zich te richten op de invloed van luchtvervuiling op de geestelijke gezondheid, met name op depressie en angst. Lees hieronder verder om meer te weten te komen over hoe luchtvervuiling ons geestelijk welzijn beïnvloedt en wat we kunnen doen om ons risico te verminderen.

Wat zijn depressie en angst?

Depressie is een ernstige maar veel voorkomende psychische aandoening die één op de 6 volwassenen in het Verenigd Koninkrijk treft, waarbij vrouwen twee keer zoveel kans hebben op een depressie als mannen². Het beïnvloedt alle facetten van iemands dagelijks leven: hoe iemand zich voelt, hoe iemand denkt en hoe iemand zich gedraagt. Voor veel mensen heeft het ook gevolgen voor hun lichamelijke gezondheid, waardoor het vaak moeilijk is om thuis en op het werk te functioneren.

Het percentage depressies steeg van 10% naar 17% als gevolg van de coronavirus pandemie. Symptomen kunnen sterk variëren afhankelijk van het individu (van mild tot ernstig), maar moeten minstens twee weken duren om als depressie te worden beschouwd. Enkele van deze symptomen zijn

• Je verdrietig voelen
• Verlies van interesse in activiteiten die men vroeger leuk vond
• Veranderingen in eetlust (gewichtsverlies of -toename)
• Veranderingen in slaappatronen
• Verlies van energie en vermoeidheid
• Gedachten aan dood of zelfmoord³

Depressie gaat gepaard met andere mentale problemen zoals angst, stress en eenzaamheid.

Gevoelens van angst worden door de meesten van ons wel tot op zekere hoogte ervaren, maar bij mensen die aan angst of gegeneraliseerde angststoornis (GAD) lijden, zijn deze gevoelens moeilijk onder controle te houden en kunnen ze allesoverheersend zijn. Zorgen beginnen het dagelijks leven van deze mensen zodanig te beïnvloeden dat ze zich geen moment meer kunnen herinneren waarop ze zich ontspannen voelden. De meest voorkomende symptomen van GAD zijn zich rusteloos of bezorgd voelen, niet kunnen rusten of slapen, en/of duizeligheid en hartkloppingen⁴.

Hoe beïnvloedt een slechte luchtkwaliteit de geestelijke gezondheid?

Ontstekingseigenschappen van luchtverontreinigende stoffen

Door de kleine afmetingen van deze deeltjes kunnen ze, eenmaal ingeademd via de longen en het ademhalingssysteem, zich snel door de rest van het lichaam verplaatsen door in de bloedbaan terecht te komen. Ze worden dan getransporteerd naar andere organen zoals het hart en de hersenen.

De belangrijkste manier waarop fijnstofvervuiling ook bekend als fijnstof, leidt tot geestelijke gezondheidsproblemen is door ontsteking en irritatie. Chronische ontsteking als gevolg van blootstelling aan luchtvervuiling kan zowel neuronen als regulerende reacties in het zenuwstelsel beschadigen. Studies hebben chronische ontsteking in verband gebracht met depressie, bipolaire ziekte, stemmingsstoornissen en psychotische stoornissen⁷.

Wanneer luchtvervuiling de hersenen binnendringt, veroorzaakt het ontstekingsreacties via de volgende routes:

• Door de bloed-hersenbarrière te passeren, waardoor het afweersysteem van het lichaam tegen gifstoffen en ziekteverwekkers in het bloed wordt aangetast.
• Door de reukneuronen, die de neus met de hersenen verbinden, binnen te dringen en deze neuronen te beschadigen
• Door via de maag het spijsverteringsstelsel (het 'tweede brein') binnen te dringen, wat invloed heeft op onze mentale toestand en ons algehele welzijn.⁷

Naast mentale stoornissen veroorzaakt blootstelling aan luchtvervuiling schade aan andere organen in het hele lichaam. Dit leidt tot aandoeningen aan de luchtwegen (en verergering van ademhalingsaandoeningen zoals astma), verschillende vormen van kanker zoals longkanker beroerte en hartaanval⁵.

Luchtvervuiling en geestelijke gezondheid

Een langetermijnonderzoek in het Verenigd Koninkrijk en China volgde 390.000 patiënten gedurende een periode van 11 jaar. Uit het onderzoek bleek dat langdurige blootstelling aan luchtverontreinigende stoffen - met name stikstofdioxide (NO2), stikstofmonoxide (NO) en zwevende deeltjes (PM) zoals PM2.5 - kan leiden tot een verhoogd risico op depressie en angst. In feite leidde een relatief kleine toename in geregistreerde NO2-concentraties tot een toename van 32% in het risico op ambulante (gemeenschapsgerichte) behandeling en een toename van 18% in ziekenhuisopnames voor psychische stoornissen⁸. Wanneer NO2 in onze ademlucht wordt aangetroffen, komt het meestal vrij door de verbranding van fossiele brandstoffen door wegverkeer, vooral door dieselvoertuigen.

Cybele Dey, kinder- en jeugdpsychiater en medevoorzitter van Doctors for the Environment Australia, beweert dat er inderdaad een verband is aangetoond tussen luchtvervuiling en geestelijke gezondheid. De exacte route wordt echter nog steeds bepaald. Zoals hierboven te zien is, hebben sommige onderzoeken aangetoond dat een slechte luchtkwaliteit invloed heeft op het centrale zenuwstelsel. Anderen geloven dat luchtvervuiling ervoor zorgt dat het lichaam schadelijke stoffen afgeeft die de bloed-hersenbarrière aantasten⁵.

Een andere onderzoeker en universitair hoofddocent aan Columbia University, Marianthi-Anna Kioumourtzoglou, stelt dat luchtvervuiling, vooral fijnstof zoals PM2.5, ook verantwoordelijk is voor het verergeren van bestaande aandoeningen. Voor mensen die al last hebben van depressie, angst en/of andere psychische aandoeningen, leiden dagen met hogere verontreinigingsniveaus tot een toename van ziekenhuisopnames voor deze aandoeningen. Bovendien worden hogere niveaus van luchtvervuiling ook in verband gebracht met een hoger aantal zelfmoorden en suïcidale gedragingen. In Kioumourtzoglou's studies naar het effect van luchtvervuiling op de gezondheid hebben zij en haar collega's ook verbanden gevonden met neurodegeneratieve ziekten zoals Alzheimer en Parkinson⁵.

Invloed van luchtvervuiling op leren, aandachtsspanne en intelligentie

Doorheen Dey's studies over kinderen en tieners heeft ze ook een verband vastgesteld tussen luchtvervuiling en problemen met leren en aandachtsspanne. Dit werd bewezen door een onderzoek in de Verenigde Staten waarin een van de grootste gaslekken in de geschiedenis van het land werd onderzocht. Na het lek kreeg het gasbedrijf dat verantwoordelijk was voor het lek de opdracht om luchtfilters te installeren in alle scholen binnen een straal van 5 mijl. Als gevolg van de installatie van de luchtfilters stegen de schoolprestaties op deze scholen aanzienlijk (een stijging van 0,2 standaarddeviatie en de voordelen bleven in de jaren daarna voortduren). Wat het meest interessante aspect van deze studie blijft, is dat tijdens het gaslek (en voorafgaand aan de luchtfilterinstallaties), tests geen bewijs van aardgasvervuiling in de scholen aantoonden. Dit impliceert dat de geconstateerde verbetering in de leerprestaties van de leerlingen het resultaat was van de verwijdering van veelvoorkomende luchtverontreinigende stoffen door de luchtfilters, zoals zwevende deeltjes, met name PM2.5⁶.

Uit een ander onderzoek in China bleek dat langdurige blootstelling aan luchtvervuiling de cognitieve prestaties kan belemmeren, met name wat betreft de scores voor wiskunde en verbale tests. In dit opzicht worden de effecten van chronische blootstelling aan luchtvervuiling op verbale vaardigheden duidelijker naarmate een persoon ouder wordt, met name bij mannen⁹.

Verschillende onderzoeken hebben zich gericht op het begrijpen van het verband tussen luchtvervuiling en de effecten die het heeft op kinderengeestelijke gezondheid. De resultaten kunnen als volgt worden samengevat:

• Kinderen die worden blootgesteld aan luchtvervuiling op een kritieke leeftijd in hun mentale ontwikkeling lopen het grootste risico op ernstige mentale stoornissen op volwassen leeftijd.¹⁰
• Blootstelling aan slechte luchtkwaliteit verhoogt het risico op affectieve stoornissen, suïcidaal gedrag en hersenafwijkingen bij jongeren, en de noodzaak van toekomstige studies om de effecten van specifieke verontreinigende stoffen te analyseren is cruciaal.¹¹
• Uit een onderzoek in de Verenigde Staten en Denemarken bleek dat blootstelling aan luchtvervuiling en andere soorten milieuvervuiling op jonge leeftijd leidt tot een hoger risico op bipolaire stoornis en andere psychiatrische stoornissen zoals schizofrenie, depressieve symptomen en borderline persoonlijkheidsstoornissen.¹²
• Een onderzoek op een pediatrische spoedafdeling van een ziekenhuis toonde aan dat hoge niveaus van luchtvervuiling kunnen leiden tot een verergering van reeds bestaande psychische stoornissen en een toename van het aantal bezoeken aan de pediatrische psychiatrische afdeling in het ziekenhuis.¹³

Hoe kunnen we onze geestelijke gezondheid beschermen tegen de gevaren van luchtvervuiling?

Bijdragen aan luchtvervuiling verminderen

De beste manier om onze geest en ons lichaam te beschermen tegen vervuilde lucht is door de luchtvervuiling als geheel te verminderen. We kunnen allemaal een inspanning leveren door onze bijdrage aan luchtvervuiling te verminderen. Om dit te doen, kunnen we waar mogelijk de voorkeur geven aan fietsen, lopen of openbaar vervoer boven vervoer met individuele voertuigen. We kunnen ook minderen of stoppen met roken onze huizen verwarmen en koken met elektrische of inductietoestellen in plaats van met hout of aardgas. Het is ook aan te raden om waar mogelijk te kiezen voor natuurlijke producten en vervuilende producten met vluchtige organische stoffen (VOS) bevatten. Zorg er bovendien voor dat je je huis en kantoor regelmatig ventileert door ramen en deuren open te zetten!

Raadpleeg onze lijst met meer aanbevelingen om uw bijdrage aan luchtvervuiling te beperken hier.

Bewaak de luchtkwaliteit binnenshuis en ter plaatse

Een andere eenvoudige manier om jezelf en je kinderen te beschermen tegen de gevaren van luchtvervuiling is om op de hoogte te blijven van trends op het gebied van luchtvervuiling in jouw omgeving. Door de status van je lokale luchtkwaliteit te volgen, zal je begrijpen wanneer je best je ramen gesloten houdt om je binnenluchtkwaliteit (IAQ) te beschermen en wanneer je je tijd buitenshuis moet beperken.

Uw binnenlucht zuiveren

Helaas, hoe ijverig we ook zijn in het doen van de bovenstaande inspanningen om luchtvervuiling tegen te gaan, 99% van de mensen op aarde ademt lucht in die het door de WHO aanbevolen niveau van luchtvervuiling overschrijdt. WHO aanbevolen niveau van luchtverontreinigende stoffen. Het beste wat we kunnen doen is onszelf beschermen op de plaatsen waar we de meeste tijd doorbrengen (thuis en op het werk) door te investeren in een luchtreiniger en deze te installeren.

Eoleaf's luchtreinigers voor huizen en kantoorruimtes zijn precies wat de dokter nodig heeft. Al onze apparaten bevatten 8 filtratietechnologieën van medische kwaliteit waaronder HEPA-gecertificeerde filters, actieve koolstoffilters, UV-sterilisatie en ionisatie. Onze luchtreinigers staan klaar om jou, je lichaam en je mentale gezondheid te beschermen tegen de gevaren van luchtvervuiling. Door zuivere lucht in te ademen, kun je jezelf beschermen tegen de ernstige negatieve gezondheidseffecten van vervuilde lucht.

Referenties

¹ Cho, K. K. (2023, februari 2). Langdurige blootstelling aan vervuiling gekoppeld aan depressie, blijkt uit onderzoek. The Washington Post. Opgehaald van 15 februari 2023, van https://www.washingtonpost.com/health/2023/02/02/air-pollution-depression-anxiety-study/

² Pindar, J. (2022). Depressiestatistieken VK: gegevens voor 2022. Champion Health. Opgehaald op 15 februari 2023 van https://championhealth.co.uk/insights/depression-statistics/

³ Torres, F. (2020, oktober). Wat is depressie? Psychiatry.org - Wat is depressie? Opgehaald op 15 februari 2023 van https://www.psychiatry.org/patients-families/depression/what-is-depression

⁴ NHS. (2022, 5 oktober). https://www.nhs.uk/mental-health/conditions/generalised-anxiety-disorder/overview/ . NHS. Opgehaald op 15 februari 2023 van https://www.nhs.uk/mental-health/conditions/generalised-anxiety-disorder/overview/

⁵ Christensen, J. (2023, februari 1). Langdurige blootstelling aan vuile lucht kan risico op depressie of angst vergroten, blijkt uit onderzoek. CNN. Opgehaald van 15 februari 2023, van https://edition.cnn.com/2023/02/01/health/pollution-depression-anxiety/index.html

⁶ Gilraine, Michael. (2020). Luchtfilters, vervuiling en prestaties van leerlingen. (EdWorkingPaper: 19-188). Opgehaald van Annenberg Institute at Brown University: https://edworkingpapers.com/ai20-188

⁷ Bishop, S. (2022, 9 november). Luchtkwaliteit, cognitie en geestelijke gezondheid: Hoe luchtvervuiling de hersenen beïnvloedt. Helderheid. https://www.clarity.io/blog/air-quality-cognition-and-mental-health-how-air-pollution-impacts-the-brain

⁸ Carrington, D. (2021, 27 augustus). Luchtvervuiling gelinkt aan ernstigere psychische aandoeningen - studie .. The Guardian. https://www.theguardian.com/environment/2021/aug/27/air-pollution-linked-to-more-severe-mental-illness-study

⁹ Zhang, X., Chen, X., & Zhang, X. (2018). De impact van blootstelling aan luchtvervuiling op cognitieve prestaties. Proceedings of the National Academy of Sciences, 115(37), 9193-9197. doi:10.1073/pnas.1809474115

¹⁰ Bhui, K., Newbury, J., Latham, R., Ucci, M., Nasir, Z., Turner, B., . . . Coulon, F. (2023). Luchtkwaliteit en geestelijke gezondheid: Bewijs, uitdagingen en toekomstige richtingen. BJPsych Open, 9(4), E120. doi:10.1192/bjo.2023.507

¹¹ Xie, H., Cao, Y., Li, J., Lyu, Y., Roberts, N., & Jia, Z. (2023). Affectieve stoornis en hersenveranderingen bij kinderen en adolescenten blootgesteld aan buitenluchtvervuiling. Tijdschrift voor Affectieve Stoornissen, 331, 413-424. doi:10.1016/j.jad.2023.03.082

¹² Khan, A., Plana-Ripoll, O., Antonsen, S., Brandt, J., Geels, C., Landecker, H., Sullivan, P. F., Pedersen, C. B., & Rzhetsky, A. (2019). Milieuvervuiling is geassocieerd met een verhoogd risico op psychiatrische stoornissen in de VS en Denemarken. PLOS Biologie, 17(8). doi:10.1371/journal.pbio.3000353

¹³ Warner E en Strawn J (2023) Risk Factors for Pediatric Anxiety Disorders, Child and Adolescent Psychiatric Clinics of North America, 10.1016/j.chc.2022.10.001, 32:3, (485-510), Online publicatiedatum: 1-jul-2023.